1.0 PENGENALAN

Isu buli bukan sekadar masalah sosial tetapi telah menjadi krisis kesihatan awam dan pendidikan di Malaysia. Ia tidak hanya berlaku di sekolah, malah merentasi universiti, tempat kerja, komuniti dan dunia maya. Luka yang ditinggalkan oleh buli sering kali tidak kelihatan, namun kesannya mendalam meninggalkan trauma psikologi, kecederaan emosi, hilang keyakinan diri dan prestasi akademik, serta boleh membawa kepada kemurungan atau cubaan bunuh diri. 

Kajian menunjukkan bahawa buli menjejaskan motivasi dan kesinambungan pendidikan pelajar. Ramai mangsa ponteng, gagal menumpukan perhatian atau memilih untuk berhenti belajar akibat tekanan emosi yang berpanjangan. Dalam konteks moden, muncul pula fenomena “buli kewangan” tekanan ekonomi, gaya hidup dan pengaruh rakan sebaya yang menjerat belia hingga menghakis integriti dan masa depan mereka.

BICARA MINDA 2025 SIRI II diwujudkan sebagai wadah wacana interdisiplin yang menyatukan pakar perubatan, kaunselor, pendidikan, undang-undang, kewangan dan dasar sosial. Forum ini bukan sahaja bertujuan menganalisis punca dan kesan buli, tetapi juga mengetengahkan pendidikan sebagai pelindung dan pemulih jiwa, serta inspirasi kepada masyarakat untuk membina persekitaran yang selamat, berempati dan bebas buli.

2.0 OBJEKTIF PROGRAM

1. Membincangkan punca dan kesan buli dari perspektif psikologi, perubatan dan pendidikan.

2. Menyantuni cabaran institusi pendidikan dalam mewujudkan persekitaran pembelajaran yang selamat dan mesra emosi.

3. Menawarkan strategi intervensi daripada sudut kesihatan awam, undang-undang, dasar serta penguatkuasaan.

4. Menyediakan perspektif baharu tentang implikasi kewangan, integriti dan gaya hidup dalam isu buli.

5. Membina komuniti prihatin serta budaya anti-buli di sekolah, universiti, tempat kerja dan masyarakat umum.

6. Menggalakkan pelajar melihat pendidikan sebagai faktor pelindung (protective factor) untuk keluar daripada kitaran trauma buli dan membina semula semangat belajar.

3.0 KUMPULAN SASARAN

• Pelajar sekolah menengah & universiti

• Guru, pensyarah & warga pendidikan

• Pegawai kesihatan, psikologi & kaunselor

• Peguam, penggubal dasar & agensi penguatkuasaan

• NGO serta masyarakat umum

1. TENTATIF PROGRAM

5. JAWATANKUASA PENGENDALI FORUM & PENGISIAN ILMIAH

• Pengerusi Majlis:

  
  

(Dr) Asma Adnan

Pembantu Penyelidik

PhD Kajian Sosial (UUM)

Peranan: Mengurus pembukaan, transisi sesi dan penutup forum.

• Moderator Forum:

Moderator Sesi 1:

Dr. Norul Hajar Nordin

Penyelidik Malaysia-Japan International Institute of Technology (MJIIT), UTM

PhD Sains Alam Sekitar (UTM)

Moderator Sesi 2:

Dr Zuraini Binti Idris K.B, P.A

Ketua Unit Psikologi & Kaunseling

Institut Pendidikan Guru Kampus Batu Lintang, Sarawak

PhD Pendidikan Bimbingan & kaunseling (UKM)

Moderator Sesi 3:

Ts. Dr. Mardhiyati Mohd Yunus

Pensyarah Fakulti Sains Kesihatan, 

Penyelaras Pusat Penyelidikan dan Jaringan Industri, UNISEL

PhD Pengimejan Diagnostik, (UKM)

• Panelis Utama Forum:

  
  

Dr. Hanis Hidayu Kasim

Pensyarah Perubatan, FPSK, USIM

MBBS (Universiti Cyberjaya), MmedSci (USIM)

PhD Pediatrik, (Universiti of Cambridge) - Graduan Cemerlang

Dr Saidatul Ainoor binti Shaharim

SM Sains Kepala Batas, 

Jln Tun Hamdan Sheikh Tahir, 13200 Kepala Batas, Pulau Pinang

PhD Pendidikan Biologi (USM)

Dr. Amnah Maktar K.B, P.A

Pegawai Psikologi (Kaunseling), PKD Seberang Perai Selatan

PhD Kaunseling (UniSHAMS)

Dr. Mohamad Najib Mat Pa

Pensyarah Perubatan PPSP, USM

MD (USM), MSc Med. Edu (USM), 

Calon PhD Perubatan Masyarakat (USM)

Pn Wahida Othman K.B,P.A

Pegawai Kanan Polis 

Ibu Pejabat Polis Bukit Aman, Kuala Lumpur

Calon PhD Bimbingan Kaunseling (UPSI)

(Dr) Shah Rol bin Hussain, 

Pensyarah Jabatan Perdagangan, 

Politeknik Tuanku Sultanah Bahiyah, Kulim, Kedah

PhD Tadbir Urus Korporat dan Pengurusan Risiko (USM)

(Dr) Fauzana Ismail

Peguambela & Peguamcara/Peguam Syarie

Tetuan Fauzana Nurihan & Harwani, Kota Bharu Kelantan

DBA (UiTM)

Tn Mohd Fauzi Mohd Said

Pengarah, Unit Penyelarasan Lonjakan Prestasi (PACU), 

Pejabat Perdana Menteri,

Calon PhD Kejuruteraan (University of Cambridge)

Dr. Nur Hanisah Mohd Nor Afandi

Shariah Asset Solution & Motivator 

Saft Advisory Sdn Bhd

Phd UKM (Psikologi Remaja Dalam Al-Quran)

Dr. Radziah Mohd Dani

Pensyarah Jabatan Perdagangan

PhD Perakaunan UniSZA

6.0 HASIL YANG DIJANGKA

1. Meningkatkan kesedaran awam tentang buli sebagai isu kesihatan mental, sosial dan pendidikan.

2. Memberi cadangan praktikal kepada sekolah, universiti, komuniti dan tempat kerja untuk mewujudkan persekitaran bebas buli.

3. Memupuk budaya pendidikan berempati dan selamat sebagai teras kesejahteraan jiwa.

4. Mengangkat isu buli kewangan sebagai perspektif baharu dalam pembangunan integriti belia.

5. Membina komuniti prihatin dan responsif terhadap mangsa buli.

6. Menyemai keyakinan bahawa pendidikan ialah jalan keluar daripada trauma dan asas kepada pembentukan masyarakat berdaya tahan.

7.0 PENUTUP

Bicara Minda 2025 Siri II bukan sekadar forum ilmiah, tetapi gerakan pendidikan sosial untuk membina empati dan keselamatan emosi dalam masyarakat. Melalui kolaborasi pelbagai sektor pendidikan, kesihatan, perundangan dan dasar awam program ini menegaskan bahawa pendidikan jiwa adalah vaksin terhadap budaya buli.

Generasi yang dididik dengan kasih dan nilai ihsan akan menjadi benteng kepada masyarakat bebas buli, sekaligus membentuk ekosistem pendidikan dan profesional yang lebih berakhlak, berdaya tahan dan penuh kemanusiaan.